Endonezya; 2024 Seçimleri ve Yeni Başkent Meselesi

Metin Zengin / Endonezya 

Şubat 2024 tarihinde yeni başkanını belirlemek için sandığa gidecek olan Endonezya halkının gündeminde, başkentin taşınma meselesi ve seçilecek olan yeni başkanın bu konudaki tutumu bulunmakta

 Demokrasiyle yönetilen en kalabalık üçüncü ülke ve en fazla Müslüman nüfusa sahip ülke olan Endonezya, Şubat 2024 tarihinde yeni başkan ve kabinesini belirlemek için sandığa gidecek. İki dönemdir başkanlık koltuğunda oturan Joko Widodo ya da Jokowi anayasa engeli sebebiyle bu seçimde başkan adayı olamayacak. Ancak, Jokowi siyasi hayatına eyalet valisi olarak devam etmek istediğini bu sebeple de vali adayı olarak seçime gireceğini ifade etti.

Endonezya başkanlık seçimine şu ana kadar üç aday ilan edildi. Bu adaylar ise şu şekilde:

Prabowo Subianto

Asker kökenli, siyasetçi ve iş adamı olan 71 yaşındaki Prabowo Subianto 2014 ve 2019 yıllarında başkan adayı olarak seçime girmiş ancak Jokowi’ye karşı seçimleri kaybetmiştir. Ayrıca 2019 yılındaki seçimlerin sonucuna itiraz etmiş ve taraftarlarının yaptığı eylemler sonucunda sekiz kişi polis tarafından öldürülmüştü. Ancak, Jokowi 2019 seçimlerinden sonra Prabowo’yu savunma bakanı olarak kabinesine dahil etmiştir. Bugün Endonezya parlamentosundaki en büyük üçüncü parti olan Büyük Endonezya Hareketi (Gerinda)’nın başında olan Prabowo Subianto anketlerde en ön sırada yer almaktadır.

Ganjar Pranowo

Halihazırda Merkez Java Eyaleti’nin valisi olan 54 yaşındaki Ganjar Pranowo 2024 yılında yapılacak olan seçimlerde ikinci başkan adayıdır. Mevcut başkan Jokowi’nin partisi olan  Milliyetçi Endonezya Demokratik Mücadele Partisi (PDI-P) başkan adayı olarak seçime girecek olan Ganjar Pranowo seçim anketlerinde ikinci sırada gözükmektedir. 2020 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapma  hakkı kazanan Endonezya, Ganjar Pranowo’nun İsrail’in Dünya Kupasından çekilmesi yönündeki söylemleri sebebiyle; Endonezya’nın Dünya Kupası ev sahipliği düşürülmüştü. Popüler bir simaya sahip olan Ganjar Pranowo daha çok halkın alt kesimi tarafından desteklenmektedir.

Anies Baswedan

Endonezya’nın önemli ailelerinden birinden gelen 54 yaşındaki siyasetçi, akademisyen Anies Baswedan 2014-2016 yılları arasında Eğitim ve Kültür Bakanı olarak görev yapmış daha sonra üniversite rektörlüğü yapmıştır. 2017-2022 yılları arasında Cakarta valiliği görevini sürdürmüştür. Anies Baswedan, 2024 yılındaki seçimlere bağımsız aday olarak girmesine rağmen muhafazakâr PKS ve 2004-2014 yılları arasında Endonezya başkanlık koltuğunda oturan Susilo Bambang Yudhoyono’nun başkanlığını yaptığı Demokrat Partisi’nden oluşan koalisyon tarafından desteklenmektedir. Anies Baswedan yapılan son anketlerde üçüncü sırada yer almaktadır.

Yeni Başkent Meselesi

Endonezya’nın başkentini Java Adası’nda bulunan Cakarta’dan Kelimantan Adası’na taşıma fikri Endonezya’nın bağımsızlığına kadar gitmekle beraber son olarak 2019 yılındaki başkanlık seçimlerinde Jokowi tarafından gündeme getirilmişti. Bugün 30 milyonun yaşadığı Cakarta, aşırı trafik, düzensiz şehirleşme, alt yapı yetersizliği, hava kirliliği gibi sorunlarla yüzleşmektedir. Ancak, Başkan Jokowi’nin de özellikle üzerinde durduğu nokta Cakarta çevresindeki deniz seviyesinin yükselmesi yani Cakarta’nın batmasıdır. Nitekim Cakarta’nın bugün yüzde kırkı deniz seviyesinin altında bulunmakta ve bu oran gün geçtikçe artmaktadır. Ayrıca, tropikal iklimde bulunan Endonezya yoğun yağmur yağışına tanıklık etmekte ve oluşan seller su baskınlarına sebep olmaktadır.

Başkent Cakarta’da trafik yoğunluğunu azaltmak için özellikle hafta içi günleri tek ve çift plakalı araçların farklı günlerde trafiğe çıkması gibi bir uygulama yürütülmekte ancak bu bile trafik yoğunluğunu azaltmamakta

Endonezya’nın başkenti Cakarta, 160 milyon insanın yaşadığı Java Adası’nda bulunmaktadır. Jokowi ise yeni başkenti dünyanın en büyük adası olan Kelimantan Adası’nda inşa etmek istiyor. Jokowi’ye göre Nusantara ismiyle inşa edilecek yeni başkent Endonezya için yeni bir dönem başlatacaktır. Nusantara’nın inşası basit bir başkent taşınmasından ziyade Endonezyalılara yeni bir vizyon verecektir.

33 Milyar Dolar’a mal olması beklenen ve 2024 yıllı seçimlerinden önce tamamlanması öngörülen yeni başkent Covid-19 pandemisi sebebiyle askıya alınmıştı. Jokowi, başkanlık koltuğundan inmeden başkentin taşıma işlemlerinin başlamasını öngörüyordu. Ancak gelinen noktada bunun mümkün olmadığı görülüyor. Bu noktada Endonezya halkını meşgul eden soru 2024 yılı seçimlerinden sonra seçilecek başkanın yeni başkent projesini devam ettirip ettirmeyeceği yönünde.

2019 yılında Başkan Jokowi tarafından gündeme getirilen başkentin taşınma meselesi farklı siyasi çevrelerce farklı yorumlanmıştır. Her ne kadar her üç başkan adanın da başkentin taşınması konusunda olumlu yaklaşımları olsa da bu konudaki şüpheler devam etmekte. Bazı siyasi analistlere göre Jokowi’nin partisinin adayı Ganjar Pranowo ve Savunma Bakanı Prabowo Subianto’nun başkenti taşıma konusundaki olumlu fikirleri kesindir. Ancak, Anies Baswedan’nın başkenti taşıma fikrinden vaz geçebileceği düşünülüyor. Nietkim, Anies Baswedan’yı destekleyen partilerden PKS’nin başkanı; başkentin taşınmasının aceleye getirilmemesi ve bu konuda iyi bir planlama yapılması gerektiğini vurgulamıştır. Yine aynı koalisyondan benzer eleştirilerin gelmesi başkan seçilmesi durumunda Anies Baswedan’ın geri adım atabileceği yönündeki olasılığı desteklemekte.

Covid-19 pandemisi sonrasında ekonomisini düzeltmek için çabalayan Endonezya şimdiden seçim atmosferine girmiş durumda. 2024 yılının şubat ayında sandık başına gidecek olan Endonezya halkı ise yeni başkanını belirlemekle beraber başkentini de belirleyecektir.