Güney Afrika ve Türkiye’nin Tarım Yönünden Karşılaştırılması

Bir süredir FAO’nun ( Birleşmiş Milletler Tarım Örgütü) paylaşmış olduğu, 2022 yıllığını inceliyorum.  Şu ana kadar Güney Afrika’da elde ettiğim izlenimlerime göre; Güney Afrika, ileri derecede gelişmiş tarım sistemi ve mutlu çiftçi profiline sahip bir ülke. Gözlemlerime dayanarak, bu yıllığı okumadan önce, Güney Afrika’nın Türkiye’den daha gelişmiş bir tarım yapısına olduğunu ve istatistiksel yönden çok daha iyi durumda olduğunu düşünüyordum. Bu yıllığı inceledikten sonra, iki önemli nokta tespit ettim. Bunlardan birincisi, Türkiye’nin tarımsal ürün üretim konusunda ne kadar güçlü olduğu, ikincisi ise Güney Afrika’nın, tarım konusunda gerçek manada bir fırsatlar ülkesi olduğudur. Birkaç istatistik vererek ilk konuyu irdelemeye başlayalım.

SESLİ MAKALELER:

Türkiye, 23 milyon 145 bin hektarla Avrupa’nın en geniş zirai tarım arazisine sahip ülkesidir ve Dünya’da da önemli bir yere sahiptir. Türk halkının %12’si, yani 4 milyon 837 bin kişi, tarım ile geçiniyor, rızkını topraktan ve hayvandan kazanıyor. Bu 5 milyona yakın dev kadronun GSYİH’ye katkısı % 6.7  ile 67 milyar dolardır.

Yıllık süt üretimi, 21 milyon 839 bin ton ve tavuktan yumurta üretimi, 1 milyon 236 bin ton olan bu tarım ülkesinde, kime sorarsak soralım; insanlar, tarımda sıkıntıların olduğunu ve maalesef her geçen gün, işlerin kötüye gittiğini söyler. 60 milyon nüfusa sahip, dünyanın en güneyindeki ülke olan Güney Afrika’da, üretim daha az olmasında rağmen çiftçiler, mutlu ve toplumun üst tabakasında bulunuyor.

Bunun birkaç açıklaması olduğunu düşünüyorum. Bir yanda devletten gelen teşviklerle ayakta kalmaya çalışan Türk çiftçisi (hükümetin çiftçiye verdiği desteğin GSYİH’ye oranı %3.5) diğer yanda ürününü katma değerli satan ve devlet desteğine pek ihtiyaç duymayan Güney Afrika çiftçileri.             (Güney Afrika hükümetinin çiftçilere verdiği desteğin GSYİH’ye oranı sadece %1.3). Eminim ki, belli konularda yapılacak değişikliklerle, Türk çiftçisi de hak ettiği konuma tekrar gelecektir.

İkinci konumuz ise Güney Afrika’nın tarım konusundaki avantajları. Son 10 yılda, bir önceki 10 yıla oranla tarımdan gelen gelirini  %10 artıran Güney Afrika, bu konudaki potansiyelini kanıtlamış ve yukarı doğru yükselişini devam ettirmektedir. Nüfusunun %21’inin tarımdan geçimini sağladığı Güney Afrika, 96 milyon 341 bin hektar alanla, dünyanın en geniş tarım arazilerine sahip olan ülkeleri arasındadır. Bu geniş ve verimli topraklar, maalesef ki yeteri kadar talep görmemektedir. Güney Afrika’nın sahip olduğu tarım arazilerinin neredeyse üçte birinden daha az tarım arazisine sahip olmasına rağmen, Türk çiftçilerin birçok üründe Güney Afrika’dan daha fazla üretim yapması, Türk çiftçilerinin başarısını göstermektedir. Ben inanıyorum ki, Türk yatırımcılar, Güney Afrika’daki bu boşluğu değerlendirerek gerekli yatırımı yapacaktır. Ne kadar eski kıta dense de bu kıtadaki topraklar, bakir topraklardır. Makineli tarımın son 20 senedir yaygınlaşmaya başladığı kıta, organik tarım için de  büyük fırsatlar içermektedir.

Yıllık yağış ortalaması, Güney Afrika’nın doğu bölgelerinde 1143-1270 milimetre civarındadır. Bu değerler, neredeyse Kuzey Avrupa ülkelerine denktir. Bu değerleri söylememim en büyük sebebi ise hayvancılıktır. Süt hayvancılığı ve besi hayvancılığındaki en büyük gider, yem maliyetleridir. Yemin ucuz olması demek, halka daha ucuza ürün sağlamak demektedir. Ektansif tarımı benimseyen çiftçiler, hayvanlarını yılın önemli bir kısmında çayır ve meralarda beslemektedir. Bu besleme yöntemi sayesinde, girdi maliyetlerini oldukça aşağı çeken çiftçiler, para kazanabilmektedirler. Bu çiftçiler, kurak mevsimlerde ise stokladıkları çayırları kullanarak yılı tamamlayabiliyorlar. Bir çiftlik ziyaretinde, besi hayvanlarının sadece kuru otla beslenmesi oldukça dikkatimi çekmişti. Çiftlikte çalışanlara, hayvanları nasıl beslediğini sorduğum zaman, sadece kuru otla besleme yaptıkları cevabını alınca oldukça şaşırmıştım.

Şu ana kadar bir buçuk senemi burada tamamladım ve nasip olursa, eğitimim sebebi ile en az iki sene daha burada olacağım. Naçizane tavsiyem şudur ki; ülkemizde ziraat mühendisliği, veterinerlik ve diğer tarım bölümlerinden mezun olan kişiler, icra edeceğimiz mesleklerde, illa yurt içinde ısrarcı olmamalıdır. Afrika, geniş tarım arazilerine sahip ancak yeteri kadar eğitimli insana sahip olmayan bir kıtadır. Eminim ki, kendinize bu kıtada yeni fırsatlar oluşturabilirsiniz.

 

Mehmet GÜNEŞ

Pretorya Üniversitesi/ Güney Afrika

 

*FAO’nun 2022 yılı kitapçığına bu linkten ulaşabilirsiniz. (https://www.fao.org/documents/card/en/c/cc2211en)

Yorum gönder