Güney Afrika’daki beyaz üstünlüğüne dayanan ırkçı Apartheid rejimi farklı şekillerde beyaz perdede kendine yer buldu. En çok da Güney Afrika’nın efsanevi lideri Nelson Mandela hayatını konu edinen filmler yapıldı. Oysa Güney Afrikalı siyahilerin özgürlük mücadelesine hayat veren pek çok siyahi bu uğurda savaşırken aynı zamanda canlarını verdiler. Bunlardan biri de özgürlük savaşçısı ve aktivist olan ve 1979 yılında genç yaşta asılarak idam edilen Solomon Kalushi Mahlangu’dur. Afrika Ulusal Kongresi’nin (African National Congress – ANC) silahlı kanadının üyesi olan Kalushi’nin hayatı Güney Afrikalı siyahi yönetmen Mandla Dube tarafından sinemaya uyarlandı.
SESLİ MAKALELER
MOZAMBİK VE ANGOLA’DA SİLAH EĞİTİMİ
Kalushi, aktivist ve özgürlük savaşçısı olmadan önce ailesini geçindirme derdinde olan ve tren vagonlarında kaçak bir şekilde meyve satan bir öğrencidir. Apartheid rejimine karşı yapılan gösterilere katılmakta kuşkulu ve bir o kadar da mesafelidir. Ta ki meyve sattığı için beyaz bir polis tarafından dövülüp aşağılanan kadar… Diğer tarafından kız arkadaşı ve diğer arkadaşları da aynı gün (16 Haziran 1976) Soweto’daki yürüyüşte vahşice darp edilir ve birçokları da hayatlarını kaybeder. Bu olaylardan sonra hayatı sorgulayan ve beyaz ırkçı rejimine karşı koymaya karar veren Solomon Kalushi Mahlangu, arkadaşlarıyla beraber Mozambik sınırına ulaşarak silahlı mücadeleye katılırlar. Kendilerine verilen silahlarla geri dönmeden önce Kalushi ve arkadaşları Angola’da silah eğitiminin yanında bomba eğitimi de alırlar.
ORTAK AMAÇ DOKTRİNİ
Sahte pasaportlarla Güney Afrika’ya dönen Kalushi ve arkadaşlarının amacı yanlarında getirdikleri mühimmatlarla Apartheid rejimine karşı saldırıda bulunmaktır. Ancak eylemlerini gerçekleştiremeden siyahi bir polis gücü tarafından fark edilirler. Silahlı saldırıya uğrayan ve panik içerisinde kaçışan Kalushi ve arkadaşları dağılırken Mondy, Johannesburg’daki Goch Caddesi’nde iki beyazı vurarak öldürür. Darp edilip işkenceye maruz kalan Mondy, Kalushi tarafından kurtarılır. Ancak Apartheid güçleri, en küçük tehdidi bile ezmek, işkence ve infaz etmek için oluşturdukları kanunları kullanmaktan hiçbir şekilde çekinmeyecektir. Ortak amaç doktrini uyarınca Kalushi’de yargılanır. Yoksul yaşamının yanında ırkçı rejimin zulmüne uğrayan Kalushi, özgürlük mücadelesini başlatamadan işlemediği bir suç için ölüm cezasına çarptırılır.
ÖZGÜRLÜĞÜN YOLU KAVGA ETMEK
Diğer yandan Apartheid rejiminin ortak amaç doktrini ne kadar Kalushi’yi işlemediği bir suçtan dolayı idama götürse de O’nun şiddete meyilli oluşu bir nevi meşrulaştırılır. Bomba ve silahlarla yakalanan Kalushi ve arkadaşlarının amacı elbette ırkçı rejime karşı ölümcül saldırılar düzenlemektir. Özgürlük çağrısı yapan filmin alt metnini özgürlüğü elde etmenin yolunun kavgadan geçtiğidir.
APARTHEID KARŞITI FİLMLERE KATKI
Filme yönelik eleştirilerin başında oyuncuların yaşla ilgili problemleri geliyor. Karakterler filmdeki yaşlarından daha genç ya da olgun görünüyor. Hikaye anlatısı ve kamera açılarının hızı ve değişimi de eleştirilerin hedefinde. Özel efektler ve çok fazla stil deneyen yönetmen bu anlamda izleyici de yoruyor. Bununla birlikte film, Güney Afrika’daki Apartheid karşıtı mücadele filmi türüne katkı sunarken hikayenin daha deneyimli bir yönetmenin elinde çok daha etkileyici hale geleceği vurgusu yapılıyor. Montreal Uluslararası Siyah Film Festivali’nde (MIBFF) gösterilen film, tüm eleştirilere rağmen olumlu not aldı.
MONTREAL ULUSLARARASI SİYAH FİLM FESTİVALİ (MIBFF)
Fabienne Colas Vakfı tarafından 2005 yılında oluşturulan Montreal Uluslararası Siyah Film Festivali (MIBFF) Kanada’nın dünyanın dört bir yanından siyahilere açılmış kapısı olarak görülen film festivalidir. Toplumun karşı karşıya olduğu büyük kültürel, sosyal ve sosyo-ekonomik sorunları tartışmak için bir yer olmanın yanı sıra, halka siyah sinemanın en muhteşem yapımlarını sunmayı amaçlıyor. Bağımsız film endüstrisinin gelişimini desteklemeyi hedefleyen MIBFF, dünya çapında daha fazla siyahi gerçekliğe vurgu yapma amacı taşıyor. Festival, izleyiciyi harekete geçiren ve farkındalık yaratan filmlere öncelik göstermeye önem veriyor.
FİLMİN KÜNYESİ
Menşei: Güney Afrika
IMDB: 6,5
Yönetmen: Mandla Dube
Oyuncular: Thabo Rametsi, Thabo Malema, Welile Nzuza, Jafta Mamabolo, Pearl Thusi, Gcina Mhlope
Gösterim Tarihi: 10 Mart 2017
Dil: İngilizce
Tür: Biyografi, Drama
Süre: 107 dakika
MEHMET BAYDEMİR
ARAŞTIRMACI YAZAR