በአፍሪካ የልማት ስትራቴጂ ውስጥ አዳዲስ አቀራረቦች
በአፍሪካ ውስጥ ልዩ እና ፍትሃዊ የእድገት ሞዴል; ፍትሃዊ ስርዓት
Türkçesi için: https://www.afrikacalismalarimerkezi.com/afrikada-kalkinma-stratejisinde-yeni-yaklasimlar-1/
ለግማሽ ምዕተ ዓመት በቱርክ እና በዓለም የፖለቲካ ታሪክ ላይ አሻራቸውን ያሳረፉ የብሔራዊ ራዕይ መሪ ፕሮፌሰር. ዶር. የነክሜትቲን ኤርባካን “ፍትሃዊ ስርዓት” ጽንሰ-ሐሳብ ከአካባቢው ሁኔታ ጋር በማጣጣም ለአፍሪካ የመፍትሄ ሃሳብ ሊሆን ይችላል።
ምዕራባውያን አፍሪካን ለዘመናት በቅኝ ግዛት ገዝተዋል። ዛሬ ይህ የብዝበዛ እቅድ በተለይም ከወለድ-ዕዳ ጋር ቀጥሏል። አፍሪካ በምዕራቡ ዓለም ሥልጣኔ ጭቆና ውስጥ ቢያንስ ለሦስት ምዕተ ዓመታት ስታቃስት ቆይታለች። የጨቋኙ ኃይል ባህሪ ቢቀየርም ውጤቱ ግን አይለወጥም። ከምዕራቡ ዓለም ይልቅ እንደ ሩሲያ እና ቻይና ያሉ የሶሻሊስት አገሮች ከምስራቅ ቢመጡም ውጤቱ አይለወጥም። ምክንያቱም እነዚህ ሁሉ ለስልጣን ቅድሚያ በሚሰጥ አስተሳሰብ ላይ የተመሰረቱ ናቸው። ሁሉም ጨቋኝ እና የተጨቆኑ ስርዓቶች ናቸው። በመካከላቸው ያለው ልዩነት በሶሻሊዝም ውስጥ ያለው ጨቋኝ ኃይል የፖለቲካ ሥልጣን መሆኑ ብቻ ነው። በካፒታሊዝም ውስጥ ጨቋኝ ሃይል ካፒታል ሃይል ነው። በአፍሪካ ማህበራዊ ፍትህን እና ደህንነትን የሚያጎናጽፈው ሞዴል የኤርባካን የፍትሃዊነት ፅንሰ-ሀሳብ ሊሆን ይችላል።
እንደ ኤርባካን ገለጻ፣ ፍትሃዊ ስርአት ለሁሉም ሰው የሚገባውን በመስጠት ላይ የተመሰረተ ሲሆን የካፒታሊዝም እና የኮሚኒዝምን አሉታዊ ነገሮች በሙሉ የጸዳ ስርዓት ነው። በዚህ ሥርዓት ትርፍ እንደ ሃላል ይቆጠር ነበር፣ ወለድ ግን ቀርቷል። በዚህ ቅደም ተከተል የካፒታሊዝም ሥርዓት ረቂቅ ተሕዋስያን በፍትሃዊ መርሆዎች የጭቆናና የብዝበዛ መሣሪያ ከመሆን ተወግደዋል። ይህ ምናልባት ለአፍሪካ የሚያስፈልጋት መድኃኒት ሊሆን ይችላል።እንደ አለመታደል ሆኖ የወለድ ስርዓት አፍሪካን ለዘመናት መበዝበዙ እና መጨቆኑን ቀጥሏል። ኮምኒዝም የሰው ልጅን ለጥቂት ጊዜ ካሰቃየ በኃላ ወድሟል። የካፒታሊዝም ጭካኔ ግን እንደቀጠለ ነው።
የወለድ ስርዓት አፍሪካን በወለድ፣ በዕዳ እና በቀጥታ በብዝበዛ ዘዴዎች እየጨቆነ ነው።በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰራተኞች፣ ገበሬዎች፣ የመንግስት ሰራተኞች፣ ባለሱቆች፣ ዝቅተኛ ገቢ ያላቸው ለምዕተ ዓመታት ተጨቁነዋል እና በድህነት ውስጥ ይገኛሉ።አፍሪካ በአስተዳደር እጦት፣ በመፈንቅለ መንግስት፣ በውድነት፣ በዋጋ ንረት፣ በስራ አጥነት፣ በረሃብ፣ በኑሮ ችግር፣ በልማት እጦት እየተሰቃየች ያለች ሲሆን የአህጉሪቱ አጠቃላይ የገቢ ክፍፍል ከእለት ከእለት እየተባባሰ መጥቷል።ብዙ የአፍሪካ ሀገራት በፍጥነት ወደ ማህበራዊ መነቃቃት እየተሸጋገሩ ሲሆን ከጊዜ ወደ ጊዜ እነዚህን ማህበራዊ መነሳሳት በአለም አቀፍ ሚዲያዎች እየየን ነው።
ያለወለድ፣ያለምንም ምላሽ ገንዘብ የማያትም ስርዓት
ኤርባካን ፍትሃዊ የኢኮኖሚ ስርአት ምን እንደሆነ፣እንዴት እንደሚሰራ፣ለመላው ህዝባችን እንዴት ብልጽግና እንደሚያመጣ እና አገሪቱ በፍጥነት እንዴት እንደምትለማ በዝርዝር አስረድተዋል።
የአስተማሪያችን ፍትሃዊ ስርዓት ከአፍሪካ አካባቢያዊ ሁኔታዎች ጋር በማጣጣም ሊገመገም ይችላል።ምክንያቱም በዚህ ሥ ርዓት መሠረት ሁሉም ወለድ ተሰርዟል፣ መንግሥት ገቢውን የሚያገኘው እንደየራሱ መብትና ለምርት በሚያደርገው አስተዋጽኦና አገልግሎቶ የመብቱን ያህል ብቻ ነው፣ እንደዚህም ለግዛቱ ገቢ ይቀርባል፣ ሚንት ነጻ ገንዘብ በማተም የህዝብን ሐቅ መብላት የለም። እንደአሁን ያለው የባንክ አሰራር ለድሆች የሚገባውን በመውሰድ ለሀብታሞች የሚሰጥበት አሰራር የለም። በመጥፎ ብድር፣ ፍትሃዊ ያልሆነ የብድር ስርጭት እና ከፍተኛ የብድር ወለድ፣በሚሊዮኖች የሚቆጠሩ ላይ በደል፣ የገቢ ክፍፍል መበላሸት፣ እና በኢኮኖሚው ላይ የሚደርሰው ጉዳት የለም።አፍሪካ ውስጥ ፍትሃዊ ሥርዓት ላይ ኢፍትሐዊ እና የተሳሳተ የታክስ ስብሰባ ስለማይኖር ወጭዎች ይቀንሳሉ፣ ብዙ ምርት በአንድ ካፒታል ይሠራል እና ደኅንነት ይረጋገጣል።ሥራ አጥነት ይጠፋል፣ ምርት፣ ሥራ እና ወደ ውጭ መላክ ይስፋፋል። እርግጥ ለአፍሪካ ብቻ ሳይሆን በተለይ ለአፍሪካ ከካፒታሊዝም ሥርዓት ይልቅ ፍትሐዊ ሥርዓት የበለጠ ሊጠቀስ ይገባል።
እርግጥ ነው, ወለድ ሲወገድ ብድር እንዴት ማግኘት እንደሚቻል፣ምንም እንኳን ሁሉም የመንግስት ገቢ ኢ-ፍትሃዊ የግብር ህጎች ሲሰረዙ፣ከዛሬው የበለጠ ሰራተኛውን ሳይጨቁን መንግስትን እንደራሱ መብት እንዴት ማረጋገጥ እንደሚቻል፣የባንክ ስርዓት እንዴት እንደሚሰራ፣ በሁሉም የአፍሪካ ክፍሎች የአቅርቦትና የፍላጎት ደንቦችን መሠረት በማድረግ የዋጋ ፍትሃዊ እና እኩልነት ለሁሉም ሰው እንዴት እንደሚቋቋም ያሉ ሁሉም ጥያቄዎች እና ችግሮች ኤርባካን ተብራርተዋል ። እንደመምህሩ አስተያየት በግብአት ላይ ወለድ እና ታክስ ስለሌለ በአፍሪካ ውስጥ ምርት ከዛሬ የበለጠ ርካሽ ይሆናል ፣ ምርቶች ወደ አፍሪካ ስለሚሸጋገር እውነተኛ የኤክስፖርት እድገት ይኖራል ።
በመምህሩ ፍትሃዊ ስርአት እንዲኖር ባቀረበው ሃሳብ መሰረት በየቦታው የሚቋቋሙት ፋብሪካዎች እና ኢንቨስትመንቶች ፕሮጀክቶች በመንግስት ቁጥጥር ስር ስለሚውሉ እና ሙሉ ማበረታቻ ስለሚደረግላቸው በኢንዱስትሪ፣ በግብርና፣ በቱሪዝም እና በአገልግሎት ላይ ትልቅ እድገት ይፈጠራል። በተጨማሪም በኢኮኖሚ ሕይወት ውስጥ ሁሉም ዓይነት ማበረታቻዎች እና ምቾቶች ፍትሃዊ በሆነ ሥርዓት ስለሚገኙ ማሽኑ ከሞላ ጎደል ይቀባል እና የኢኮኖሚ ልማት ታይቶ በማይታወቅ ፍጥነት ያድጋል። የፍትሃዊ ስርዓት ዋና አላማ ለሰው ሁሉ መልካም ማድረግ እና የሰዎችን ደስታ ማረጋገጥ ነው። በማንም ሆነ በማህበረሰቡ ላይ ጥላቻ፣ በቀል ወይም ጠላትነት የለም። ብቸኛ አላማው ለሁሉም መልካም እና ለሁሉም ደስታ ነው። ስለዚህ በኢንዱስትሪ ከበለጸጉት ምዕራባውያን አገሮችና ታዳጊ አገሮች ጋር ጥሩ ወዳጅነት ግንኙነት በሰላም የሚካሄድ ሲሆን በዚህ ረገድ በተለይ በንግድ ዘርፍ፣ በቴክኖሎጂና በሳይንሳዊ ምርምር ዘርፍ ሁሉም ዓይነት ትብብር የሚበረታታ ይሆናል። እናም አሁን ባለው ግፍ ምክንያት የሚደርስባቸውን መከራ እንዲያስወግዱ ሁሉም ጥረት ይደረጋል።
አፍሪካ ለዘመናት ከከፋ የሰው ልጅ ክብር የሚነኩ ዓይነቶች አንዱ የሆነውን ባርነትን ስታስተናግድ ቆይታለች። ዛሬ የዚያን የጭቆና አሻራ በየትኛውም የአፍሪቃ ኢንች ታያላችሁ። በዚህ ምክንያት ኢኮኖሚው ብቻ በፍትሃዊነት አይታይም. ሁሉም ሰው ሰብአዊ መብት ሊሰጠው ይገባል። የሁሉም እምነት ተከታዮች እንደየእምነታቸው እንዲኖሩ የሚያስችለው የሰላምና የዕርቅ ስምምነት መኖር አለበት። የሚዘጋጁት ሕገ መንግሥቶች ሰብዓዊ መብቶችን የሚያስጠብቁና ክልሎች ጭቆና እንዳይፈጽሙ የሚከለክሉ፣ የፖለቲካ ሥልጣን ወሰንና የትኞቹ ፍትሐዊ መርሆች እንደሚከበሩ የሚገልጹ፣ ከኃይል ይልቅ ለመብቱ ቅድሚያ የሚሰጡ ጽሑፎች መሆን አለባቸው።
አጭበርባሪ, የማይሰማ, የማይራራ እና ግድየለሽ ትውልዶች
በሌላ በኩል በአለም ኃያላን በተለይም በአሜሪካ ቁጥጥር ስር ያሉ የአፍሪካ ተቋማት ወይም ወታደራዊ ክፍሎች በአዲሱ ስርአት መደራጀት አለባቸው። የአፍሪካ ህብረት ተግባር የኢምፔሪያሊስቶችን የብዝበዛ ስርዓት መጠበቅ ሳይሆን ለፍትህ ቅድሚያ የሚሰጡ ስርአቶችን መጠበቅ አለበት። አሁንም በተመሳሳይ ስሜት በወጣቶች ዙሪያ ብዙ ሊሰራ ይገባል እና በአፍሪካ ውስጥ ባሉ መንገዶች እና ዛፎች ስር በሚያስደንቅ ሁኔታ የሚወሰዱ አደንዛዥ እፆች እና አልኮልን መከልከል ይገባል። በአካልም በመንፈሳዊም ጤናማ ወጣቶችን ማሳደግ ካልተቻለ ይህን የበዳይ ሥርዓት መከላከል አይቻልም። በአፍሪካ ውስጥ ለዘመናት ሲደረግ የነበረው ግፍና በደል በአጭበርባሪ, የማይሰማ, የማይራራ እና ግድየለሽ ትውልዶች ምክኒያት ሊቆም አልቻለም።
በዚህ አውድ ውስጥ መንግስት; እቅድ አውጪ፣ አመራር ፣ አደራጅ ፣ አበራታጅ እና ደጋፊ ነው። ማህበራዊ ጉዳዮች የሚከናወኑት የበጎ አድራጎት ድርጅቶች ሲሆን፣ ዋናዎቹ የኢኮኖሚ እንቅስቃሴዎች በግል ድርጅቶች በኩል ይሆናሉ።ዛሬ በአፍሪካ ውስጥ ያሉ ስርአቶች የምዕራቡን ዓለም አቀፍ ኮርፖሬሽኖች እና ጥቂት ተባባሪዎችን ደስተኛ እና ማበልጸግ ቀጥለዋል። በመሆኑም አፍሪካ በብዝበዛ፣ በውድ ዋጋ፣ በዋጋ ንረት፣ በስራ አጥነት፣ በረሃብ፣ በኑሮ ችግርና በልማት እጦት እየተሰቃየች ያለች ሲሆን በአፍሪካ ያለው የገቢ ክፍፍል ከጊዜ ወደ ጊዜ በከፍተኛ ሁኔታ እያሽቆለቆለ እና በፍጥነት ወደ ማህበራዊ ሁከት እየተሸጋገረ ነው። በተጨማሪም ይህ ስርአት ድሆችን ጥገኛ ስለሚያደርግ በአንፃሩ ደግሞ ባለሀብት ያላግባብ ከፍተኛ የወለድ ገቢ በማግኘት ለሞራል ውድቀት ይዳርጋቸዋል። በተለይ ወደ ትላልቅ የአፍሪካ ከተሞች ሲሄዱ ይህን አለማየት አይቻልም።
ይህንን ጉዳይ እና ፍትሃዊው ትዕዛዝ ለአፍሪካ የሚያቀርባቸውን ተግባራዊ መፍትሄዎች በሚቀጥለው እንደምንቀጥል ተስፋ አደርጋለሁ።
የውጭ ፖሊሲ እይታ ሁሉን አቀፍ እና የብዙ አቀራረብ ጥቅሞች
ከእስራኤል፣ የተባበሩት አረብ ኢሚሬትስ፣ ሳዑዲ አረብቢያ እና ግብፅ በኋላ ከሶሪያ ጋርም መደበኛ እየሆንን ነው ። ፖሊሲ አውጪዎች – ለሀገር እና ለህዝቡ የሚጠቅም እርምጃ ከወሰዱ – እርግጥ ነው, እነዚህን የተለመዱ እርምጃዎች መውሰድ ምንም ጉዳት የለውም። ይገናኙ ፣ ይነጋገሩ ፣ ለሙስሊሞች ድጋፍ እርምጃዎችን ለመውሰድ ይሞክሩ ። ችግሩ በሀገሮች መካከል ለነዚህ ከባድ ለውጦች የሞራል፣ የእስልምና፣ የሰብአዊነት ወይም የፖለቲካ ምክንያቶችን ለማግኘት መሞከር የሲቪል ማህበረሰቡም ሆነ የእኛ የጸሐፊዎች ሃላፊነት አይደለም። እንደዚህ ያሉ የውጭ ፖሊሲ ለውጦችን ለማስረዳት ወይም እውነታውን ፈላጊ ባለስልጣን አይደለንም። የእኛ መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶቻችን በአገሮች መካከል የሚደረጉ የፖሊሲ ለውጦች ምክንያት መሆን የለባቸውም። ለምንድነው የሲቪል ማህበረሰቡ ይህንን ሃላፊነት መውሰድ ያለበት? የውጭ ፖሊሲ የሚያወጡት እነዚህን ነገሮች ሊያደርጉና ኃላፊነት ሊወስዱ ይችላሉ። የሲቪል ማህበረሰቡ፣ ሲቪሎች፣ ጸሃፊዎች እና ገላጮች ከዚህ አንፃር ሃላፊነትም ሆነ ማረጋገጫ አያስፈልግም።
እንደ አለመታደል ሆኖ ይህንን በተግባር አናይም። ለምሳሌ እስራኤል ስራዋን እና ኢሰብአዊ ተግባሯን ብትቀጥልም የቱርክ እስራኤልን መደበኛ ሁኔታ ተከትሎ መሪ ያልሆኑ መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች እና ሚዲያዎች ለነዚህ እኩይ ተግባራት ያላቸው ስሜት በስለት ተቆርጧል። ይህን ጽሁፍ ከማተምዎ በፊት የገመገምኳቸው የ5 ታዋቂ መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች ማህበራዊ ሚዲያ ካለፉት አመታት ጋር ሲወዳደር በጣም ጥቂት የበደል ዜናዎች ነበሯቸው። ከእነዚህ መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች ይልቅ እስራኤል ለደረሰባት የመብት ጥሰት የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴራችን እንኳን ምላሽ ይሰጣል። እስራኤል ግፍዋን ከቀጠለች እና ፖሊሲ አውጪዎች በአንድም ሆነ በሌላ ምክንያት ስምምነት ላይ ከደረሱ ለምን እጃችንን ታስራለች? የሙስሊሙ ድርጅቶች፣ ሚዲያዎች፣ ማኅበራት፣ ጸሃፊዎች፣ ጋዜጠኞች፣ ኢማሞች፣ ጉዳዩን ለ40 አመታት ሲያደራጁ የቆዩት፣ እስክሪብቶ የያዙ፣ የሚናገሩት እና ግፍን በቸልታ ለማለፍ የሚጥሩ ሰዎች አመክንዮ ምንድነው? አጠቃላይ እና ሁለገብ አቀራረብ በውጭ ፖሊሲ እይታ ውስጥ ያለው ጠቀሜታ የውጭ ፖሊሲን የሚወስኑትን እጅ የሚያጠናክር አካል ነው። ሆኖም ግን, ወደ አንድ የጋራ እይታ ከመጎተት ይልቅ ልዩነቱን መጠበቅ ትልቅ ጥቅም ነው.
One thought on “በአፍሪካ የልማት ስትራቴጂ ውስጥ አዳዲስ አቀራረቦች በአፍሪካ ውስጥ ልዩ እና ፍትሃዊ የእድገት ሞዴል; ፍትሃዊ ስርዓት”